Ακρόαση άρθρου......Διαμορφώνουμε τα εργαλεία μας και μετά τα εργαλεία μας διαμορφώνουν εμάς - Μάρσαλ Μακ Λουάν, θεωρητικός των ΜΜΕ
Τα παιδιά σήμερα μεγαλώνουν έχοντας άμεση πρόσβαση στο διαδίκτυο και περνώντας ένα μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς του χρησιμοποιώντας διάφορες εφαρμογές της νέα τεχνολογίας. Το 93% των νέων στην Ελλάδα, από ηλικίες 16 έως 24, είναι χρήστες του διαδικτύου.
Το διαδίκτυο μας προσφέρει απεριόριστες δυνατότητες μάθησης, επικοινωνίας και ψυχαγωγίας. Όμως όπως και στον πραγματικό κόσμο, έτσι και στον ψηφιακό κόσμο του διαδικτύου ελλοχεύουν κίνδυνοι τους οποίους ένας ανήλικος δεν είναι έτοιμος αναπτυξιακά να αντιμετωπίσει και να διαχειριστεί.
Πολλές φορές η χρήση του διαδικτύου μπορεί να γίνει ανεξέλεγκτη και να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην σωματική, αλλά και ψυχοκοινωνική υγεία ενός παιδιού, καθώς και στην πρόοδο και στην προσωπική εξέλιξή του. Οι γονείς είναι αυτοί που καλούνται να παρέχουν στα παιδιά τους τις συμβουλές και την βοήθεια που χρειάζονται, ώστε να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που τους παρέχει το διαδίκτυο χωρίς όμως να εκθέτουν τον εαυτό τους σε κινδύνους, όπως η υπερβολική ενασχόληση. Για να ανταπεξέλθουν οι γονείς σε αυτό τον ρόλο πρέπει να είναι κατάλληλα ενημερωμένοι και προετοιμασμένοι, ώστε να μπορούν να αναγνωρίσουν και να αντιμετωπίσουν εγκαίρως ενδείξεις προβληματικής χρήσης του διαδικτύου από τα παιδιά τους.
Ποια είναι τα σημάδια που δείχνουν ότι το παιδί σας χρειάζεται βοήθεια;
- Συνεχής ενασχόληση με το διαδίκτυο (Η/Υ, κινητό, tablet)
- Απώλεια αίσθησης του χρόνου κατά την διάρκεια της χρήσης
- Έντονη επιθυμία για χρήση του διαδικτύου και αδυναμία ελέγχου ή περιορισμού
- Ανάπτυξη ανοχής στην χρήση, ανάγκη δηλαδή σταδιακής αύξησης της χρήσης προκειμένου να αντληθεί ικανοποίηση
- Συμπτώματα απόσυρσης και στέρησης όταν διακόπτεται η σύνδεση, όπως θυμός, άγχος, ψυχοκινητική διέγερση, εκνευρισμός, επιθετικότητα, θλίψη
- Χρήση του διαδικτύου ως μέσου διαφυγής από δυσάρεστες καταστάσεις και προβλήματα
- Ασυνέπεια σε σχέση με υποχρεώσεις και άλλες ασχολίες
- Αδιαφορία για ψυχαγωγικά ενδιαφέροντα που δεν σχετίζονται με το διαδίκτυο
- Πτώση των σχολικών επιδόσεων, συχνές πρωινές απουσίες
- Απειθαρχία και συγκρούσεις με το οικογενειακό περιβάλλον
- Ψέματα σχετικά με την συχνότητα της χρήσης του διαδικτύου ή απόκρυψη της χρήσης
Ορισμένες φορές το διαδίκτυο γίνεται προτεραιότητα στην ζωή του παιδιού, αποτελεί το βασικό μέσο ψυχαγωγίας του και πηγή άντλησης ικανοποίησης, αλλά και κοινωνικοποίησης, ενώ το απομονώνει από την οικογένεια και τους φίλους του και επηρεάζει αρνητικά την συμπεριφορά του και τις υπόλοιπες δραστηριότητές του.
Αν θεωρείτε ότι το παιδί σας ασχολείται υπερβολικά με το διαδίκτυο, μην σπεύσετε να εμποδίσετε την χρήση του, αλλά:
- Παρατηρήστε το παιδί σας και ακούστε το. Δείξτε αληθινό ενδιαφέρον για το τι το ελκύει και τι του προσφέρει η ενασχόληση του με το διαδίκτυο. Συζητήστε μαζί του τους λόγους για τους οποίους χρειάζεται να τεθούν κάποια όρια και κανόνες σε σχέση με την χρήση του πριν τους επιβάλλετε.
- Διατηρήστε την σχέση και την ουσιαστική επικοινωνία μαζί του. Αποφύγετε την διαρκή γκρίνια, τις φωνές, τους καυγάδες, τις απειλές, τις σκληρές τιμωρίες. Αφήστε στην άκρη χαρακτηρισμούς (π.χ. «είσαι άρρωστος»), κατηγορίες (π.χ. «χάνεις την ζωή σου!») και προσβολές.
-Αποφύγετε τις συγκρίσεις με άλλα παιδιά. Αποφύγετε να κατηγορήσετε την τεχνολογία, τους φίλους του και τους γονείς των φίλων του, το σχολείο και τους εκπαιδευτικούς ως υπεύθυνους για την υπεραπασχόληση του παιδιού σας με το διαδίκτυο.
-Γίνετε πρότυπα συμπεριφοράς για τα παιδιά σας. Δώστε το παράδειγμα ως πρότυπο συμπεριφοράς ελαχιστοποιώντας την δική σας ενασχόληση με το μέσο. Κάντε οικογενειακά διαλείμματα από την τεχνολογία και τις εφαρμογές της μαζί με το παιδί.
Το δυσκολότερο σημείο για αυτούς που ασχολούνται υπερβολικά με το διαδίκτυο και τις διάφορες τεχνολογικές εφαρμογές είναι να βρουν ισορροπία ανάμεσα στην ψηφιακή και στην πραγματική ζωή. Πολλές φορές αυτά τα δύο συγχέονται. Μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να χρησιμοποιεί με ασφάλεια και χωρίς υπερβολές το διαδίκτυο, το κινητό τηλέφωνο και τις άλλες μορφές διαδραστικής τεχνολογίας.
«Ναι στο διαδίκτυο….αλλά…. με προϋποθέσεις»
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Ψυχολόγος, απόφοιτη του Τμήματος Ψυχολογίας του Α.Π.Θ.
Ειδίκευση στην Κλινική Ψυχοπαθολογία.
