O ρόλος των κοινωνικών δικτύων στις ρομαντικές σχέσεις

Η εμφάνιση του διαδικτύου χαρακτηρίζει την σημερινή εποχή ως την εποχή των τέλειων μέσων και των συγκεχυμένων σκοπών. Απόρροια αυτού, είναι, η σταδιακή μεταβολή της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Ως εκ τούτου, προέκυψε η τροποποίηση οποιασδήποτε μορφής σχέσης, εφόσον η κοινωνική αλληλεπίδραση αποτελεί αρωγό της εικονικής επαφής. Στη σημερινή εποχή επομένως, δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που αναζητούν ή συνάπτουν ρομαντικές σχέσεις με διαδικτυακούς συντρόφους. Έτσι, η προυπάρχουσα έκδηλη επικοινωνία μεταξύ δύο συντρόφων μετατοπίζεται σε άδηλη εικονική επαφή. Γεγονός, που επιβεβαιώνει την κοινωνική αποδοχή των συγκεκριμένων μέσων.

Τι είναι σχέση;

Σχέση είναι οποιαδήποτε συχρονισμένη αλλαγή δύο γνωρισμάτων ώστε οι τροποποιήσεις του ενός να αντικατροπτίζονται έως ένα ποσοστό στο άλλο, χωρίς να χρήζει απαραίτητης σημασίας η σχέση μεταξύ των αμφότερων. Ορισμένες από τις μορφές της είναι : συντροφική, ερωτική, ρομαντική, ανταγωνιστική, οικογενεική, εργασιακή, αδερφική, φιλική και πλατωνική.

Συνακόλουθα, τα κοινωνικά δίκτυα ορίζονται ως η εικονική αλληλεπίδραση που αναπτύσσεται μεταξύ διαφόρων χρηστών του διαδικτύου από τα Μέσα Κοινωνικής Αλληλεπίδρασης.Τα μέλη που τα χρησιμοποιούν υποστηρίζουν (εκ των προτέρων) προδιαγεγραμμένους ρόλους και αρμοδιότητες.

Η σχέση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Αν και η εφεύρεση των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης συνιστά ένα τρόπο διατήρησης της εξ' αποστάσεως σχέσης και επικοινωνίας, εντούτοις έχει ισοσκελιστεί και με την πρόκληση αρνητικών συναισθημάτων. Εφόσον, οποιοσδήποτε χρήστης του διαδικτύου έχει πρόσβαση στις πληροφορίες ενός έτερου χρήστη. Στα προειρημένα, εντάσσεται η μονιμότητα δημοσιοποίησης των προσωπικών πληροφοριών. Πολλοί ερευνητές, κάνουν λόγο για την διαθεσιμότητα αυτών, σε διάφορες πλατφόρμες και ιστοσελίδες ακόμη και μετά το πέρας της διαγραφής τους. Απόρροια αυτού, είναι η απολεσθείσα ιδιωτικότητα του βίου και η έλλειψη χρόνου στις διαπροσωπικές σχέσεις.

H Ψυχολόγος Αν Λέβινσον, κάνει λόγο για τα στάδια εξέλιξης και φθοράς σε μία ρομαντική σχέση. Αρχικά, βρίσκεται η έλξη, μετά η αφοσίωση και η καλλιέργειά πριν την φθορά και την αποτελμάτωσή της. Παρόλα αυτά, το νήμα της ρομαντικής σχέσης κόβει απότομα η ζήλια που προκαλείται μέσω των κοινωνικών δικτύων.

To στάδιο της έλξης περιγράφεται στην θεωρία του Ρόμπερτ Ζάουντς (1960), η οποία υποστήριζε ότι ο κυριότερος λόγος που ο σύντροφος έλκεται από το ταίρι του, είναι η σωματική επαφή. 

Επιπλέον, οι αμφότεροι εξιδανικεύουν στα μάτια τους το ταίρι τους και σκιαγραφούν αναμνήσεις και στιγμές που θα τους ακολουθούν στην πορεία της σχέσης τους.

Σε αυτό το στάδιο η ρομαντική σχέση, έχει εξελιχθεί φτάνοντας έτσι στην πλήρη ωριμότητά της. Πλέον υπάρχει αμοιβαίος σεβασμός στα πλεονεκτήματα και στα μειονεκτήματα του συντρόφου, εποικοδομητική επικοινωνία στην καθημερινότητα τους ή στην ενδεχόμενη ρουτίνα.

Εξάλλου, σε μία υγιή σχέση οι αμφότεροι δείχνουν: πίστη,αγάπη και αφοσίωση στο ταίρι τους. Συνακόλουθα, παρόλες τις δυσχέρειες που υπάρχουν και εγκολπώνονται στα χρόνια και την καθημερινότητα της σχέσης, στο συγκεκριμένο στάδιο, έχει ισοσκελιστεί η μία πλευρά με την άλλη και δεν υπάρχουν τριβές μεταξύ των συντρόφων. Έχει δημιουργηθεί επομένως βαθιά αγάπη, ασφάλεια και εμπιστοσύνη.

Στο επόμενο στάδιο, επέρχεται η σύγκρουση. Αν και η εικονική πραγματικότητα κρατούσε ζωντανή την επικοινωνία των συντρόφων, πλέον αρχίζει και λειτουργεί ως δείκτης φθοράς στη σχέση. Πλέον αναγεννάται η ζήλια, η εσωτερική συγκρουσιακή κατάσταση επομένως, σχετικά με το πόσες ώρες ξοδεύει ο ρομαντικός σύντροφος στο διαδίκτυο.

Το τέλος μιας σχέσης: οι 4 πυλώνες

Η γραμμή επομένως του τερματισμού είναι αυτή που διχοτομεί την αγάπη του ζευγαριού σε τέσσερις διαφορετικούς πυλώνες. Ο πρώτος είναι, η έντονη αντιπαράθεση προς το πρόσωπο του συντρόφου, παρά, η εύρεση λύσης στο εκάστοτε τροχοπέδη που έχει δημιουργηθεί. Στη συνέχεια, η αρνητική απόκριση στις αρχικές αυτές αντιπαραθέσεις. Ακολουθεί, η απαξίωση προς τις επιθυμίες και τα θέλω του συντρόφου με αποκορύφωμα την αποτελμάτωση της σχέσης.

Όπως διαπιστώθηκε εξάλλου και στην έρευνα του (Jung, 1966), η ρομαντική σχέση, δεν σχετίζεται με την έννοια της αγάπης,αλλά με αυτή του έρωτα. 

Πρόκειται επομένως για ένα βαθιά ψυχικό φαινόμενο στην διάρκεια του οποίου ο ερωτευμένος νοηματοδοτεί την ζωή του με γνώμονα το ταίρι του.

Η συγκεκριμένη έρευνα, επιβεβαίωσε τις διαφορές που παρουσιάζονται μεταξύ της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και διαφοροποιούνται από αυτές της διαπροσωπικής επαφής στις ερωτικές σχέσεις. Μέσω της έκδηλης επικοινωνίας, δίνεται έμφαση στην εξωτερική εμφάνιση, ενώ, στην άδηλη επικοινωνία, δίνεται περαιτέρω έμφαση στην κοινωνική και οικονομική κατάσταση του ατόμου. Κύριο χαρακτηριστικό της διαπροσωπικής επαφής, είναι ο αρθρωμένος λόγος, οι εκφράσεις του προσώπου και οι χειρονομίες. Αντίθετα, μέσω του διαδικτύου, οι άνδρες "κρύβονται" πίσω από την ασφάλεια που παρέχει η οθόνη!

Κύρια διαφορά με τα άνωθι, αποτελεί το γεγονός ότι η διαδικτυακή έλξη δεν έγκειται στην ερωτική χημεία και την ρομαντική αγάπη, μιας και η διαπροσωπική επαφή είναι άμεση, παράγεται "αυθόρμητα" και ενστικτωδώς.

Στα προειρημένα, προστίθεται, μία ακόμη αιτία φθοράς της ερωτικής σχέσης μέσω της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, η οποία συχνά οδηγεί στην απιστία. Αυτή προκύπτει, εξαιτίας της πληθώρας της ανωνυμίας που διασφαλίζει το διαδίκτυο αλλά και της άδηλης επικοινωνίας μεταξύ αγνώστων. Απότοκο αυτού, είναι, η εμφάνιση ρήξης ανάμεσα στο ζευγάρι και έτσι επέρχεται η σωματική και ψυχική απομάκρυνση τους.

Διαβάστε ακόμη το σχετικό άρθρο: η εμπειρία του έρωτα μετά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ρομαντικές σχέσεις: διαπροσωπική επαφή vs μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Στο άρθρο αυτό καταδεικνύονται διάφοροι παράγοντες και συναισθήματα που προκύπτουν μέσω της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και διαφέρουν από αυτά της διαπροσωπικής επαφής. Η οθόνη παρέχει ασφάλεια, ανωνυμία και ευελιξία στην επικοινωνία. Ενώ, η έκδηλη μορφή επικοινωνίας καλλιεργεί την εμπιστοσύνη και τον σεβασμό, με αποτέλεσμα, η σχέση να γίνεται ανθεκτική στον χρόνο και στις υπάρχουσες συνθήκες.

Όταν τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης κάνουν τη εμφάνισή τους, οι σύντροφοι νιώθουν συχνά παραμελημένοι από το ταίρι τους, εφόσον τις περισσότερες ώρες βρίσκονται στο διαδίκτυο και όχι στη μεταξύ διαπροσωπική τους επαφή. Απόρροια αυτού, είναι η φθορά που προκύπτει στην σωματική και συναισθηματική τους επικοινωνία, με αποκορύφωμα την αποτελμάτωση της σχέσης τους. Σημαντικό εύρημα της συνέντευξης αποτέλεσε η ταύτιση της ρομαντικής σχέσης με την ερωτική.

Συνοψίζοντας, οι ρομαντικές σχέσεις που αναπτύσσονται στο διαδίκτυο είναι εκ' διά μέτρου αντίθετες με αυτές της διαπροσωπικής επαφής. Λέγεται ότι οι τελευταίες ανθίζουν πιο δύσκολα. Ωστόσο, είναι πιο υγιείς και ανθεκτικές σε πιθανές δυσχέρειες της καθημερινότητας. Παρόλα αυτά, δεν είναι λίγοι εκείνοι που συνάπτουν σχέσεις μέσω του διαδικτύου μίας και που η ασφάλεια της οθόνης, είναι πιο "ισχυρή" από την πιθανή απόρριψη της καθημερινότητας.