Οδηγός επιβίωσης για την τοξική θετικότητα

Φυσικά, δεν υπάρχει τίποτα κακό με το να δείχνεις θετικότητα, αισιοδοξία και ευγνωμοσύνη - αυτά τα χαρακτηριστικά βοηθούν τους ανθρώπους να ανθίσουν. Όμως, η ζωή δεν είναι πάντα θετική.

Όλοι αντιμετωπίζουμε δυσάρεστα συναισθήματα και καταστάσεις, που πρέπει να γίνονται αντιληπτά και να αντιμετωπίζονται, ώστε η ψυχική ευημερία να διατηρείται στο μεγάλυτερο δυνατό βαθμό. Η τοξική θετικότητα οδηγεί τη θετική σκέψη σε ένα υπεργενικευμένο άκρο.

Αυτή η στάση δεν υπογραμμίζει απλώς τη σημασία της αισιοδοξίας – επίσης ελαχιστοποιεί ή ακόμη και αρνείται κάθε ίχνος ανθρώπινων συναισθημάτων που δεν είναι αυστηρά χαρούμενα ή θετικά.

Τι είναι η τοξική θετικότητα;

Ας ξεκινήσουμε με το τι δεν είναι η τοξική θετικότητα. Η τοξική θετικότητα δεν είναι γνήσια ενθάρρυνση τη σωστή στιγμή.

Τοξική θετικότητα είναι να υποστηρίζεις ότι κάποιος πρέπει να έχει θετική νοοτροπία και να αποπνέει μόνο θετικά συναισθήματα και σκέψεις ανά πάσα στιγμή, ιδιαίτερα όταν τα πράγματα είναι δύσκολα.

Αυτή η προσέγγιση είναι επιζήμια επειδή προεξοφλεί και δυσφημεί συναισθήματα που δεν είναι θετικά. Ενώ υπάρχουν οφέλη από το να είσαι αισιόδοξος και να εμπλέκεσαι σε θετική σκέψη, η τοξική θετικότητα απορρίπτει όλα τα δύσκολα συναισθήματα υπέρ μιας χαρούμενης και συχνά ψευδώς θετικής εικόνας.

Πώς αντιλαμβανόμαστε την τοξική θετικότητα;

Ο καθένας είναι διαφορετικός, επομένως οι μορφές τοξικής θετικότητας μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα κοινά σημεία που σχετίζονται με την τοξική θετικότητα και συνήθως εκδηλώνονται ως συμποριφορές τοξικά θετικών ατόμων. Μερικά από αυτά είναι:

• Η απόρριψη αρνητικών συναισθημάτων και σκέψεων
• Η απόκρυψη προσωπικών συναισθημάτων
• Ο εκνευρισμός προς τα άτομα που έχουν κακή διάθεση ή μοιράζονται τα προβλήματά τους
• Ο χλευασμός των ατόμων που δείχνουν τις αδυναμίες και τα τρωτά τους σημεία
• Η χρήση φράσεων όπως «θα μπορούσε να είναι χειρότερο», «απλώς μην το σκέφτεσαι» κ.λ.π.
• Το αίσθημα ενοχής για την εμπειρία αρνητικών συναισθημάτων

Παραδείγματα Τοξικής Θετικότητας

 Μερικά παραδείγματα τοξικής θετικότητας που ενδεχομένως να έχετε παρατηρήσει σε εσάς ή τους άλλους αποτελούν τα εξής:

1. Απορρίπτετε τα δύσκολα συναισθήματα:

Η τοξική θετικότητα περιλαμβάνει το να βλέπεις ορισμένα συναισθήματα, όπως θυμό, λύπη ή οποιοδήποτε άλλο άβολο συναίσθημα ως «αρνητικά». Όταν προκύπτουν αυτά τα δύσκολα συναισθήματα, τα πιέζετε συνεχώς προς τα κάτω, επιμένοντας ότι πρέπει να παραμείνετε θετικοί. Οι άνθρωποι μπορούν επίσης να το κάνουν αυτό και σε άλλους λέγοντας πράγματα όπως «Απλώς κοιτάξτε τη φωτεινή πλευρά» ή «Τουλάχιστον…» για να αποφύγουν να συμπαρασταθούν.

2 . Αισθάνεστε ενοχές για τα συναισθήματά σας:

Εάν έχετε να κάνετε με τοξική θετικότητα, ίσως να παρατηρείτε ένα αίσθημα ενοχής κάθε φορά που προκύπτουν αυτά τα «αρνητικά» συναισθήματα ή κρίνετε τον εαυτό σας για αυτό που βιώνετε. Μπορεί να είστε αναστατωμένοι με τον εαυτό σας που αισθάνεστε εξαρχής αυτά τα συναισθήματα.

3 . Προσποιείστε ότι είστε ευγνώμων:

Ένα ενδεικτικό σημάδι τοξικής θετικότητας είναι να εστιάζετε στην ευγνωμοσύνη ως έναν τρόπο για να παρακάμψετε τα συναισθήματά σας. Αυτό δεν σημαίνει ότι η ευγνωμοσύνη είναι κάτι κακό, αλλά μπορεί να γίνει όταν τη χρησιμοποιείτε για να ακυρώσετε τον εαυτό σας. Το ίδιο ισχύει και όταν το επιβάλλουμε και σε άλλους.

Για παράδειγμα, το να επιμένει ένας φίλος ή μέλος της οικογένειας σου ότι πρέπει να είσαι ευγνώμων επειδή μια κατάσταση θα μπορούσε να είναι χειρότερη, είναι τοξική θετικότητα.

Οι επιβλαβείς συνέπειες της τοξικής θετικοτητας

Η υπερβολική θετικότητα είναι τοξική γιατί:

Μπορεί να βλάψει ανθρώπους που περνούν δύσκολες στιγμές. Αντί να μπορούν να μοιραστούν γνήσια ανθρώπινα συναισθήματα και να κερδίσουν άνευ όρων υποστήριξη, οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν τοξική θετικότητα νιώθουν ότι τα συναισθήματά τους απορρίπτονται, αγνοούνται ή ακυρώνονται τελείως.

Προκαλεί ντροπή: Η λήψη τοξικής θετικότητας μπορεί να οδηγήσει σε αισθήματα ντροπής. Ουσιαστικά, λέει στους ανθρώπους ότι τα συναισθήματα που νιώθουν είναι απαράδεκτα. Όταν κάποιος υποφέρει, πρέπει να γνωρίζει ότι τα συναισθήματά του ισχύουν και ότι μπορεί να βρει ανακούφιση και αγάπη στους φίλους και την οικογένειά του.

Προκαλεί ενοχές: Το να είσαι τοξικά θετικός μπορεί επίσης να προκαλέσει αισθήματα ενοχής. Δίνει το μήνυμα ότι αν δεν βρίσκετε τρόπο να αισθάνεστε θετικά —ακόμα και μπροστά σε τραγωδία—κάνετε κάτι λάθος.

Αποφεύγει το αυθεντικό ανθρώπινο συναίσθημα: Η τοξική θετικότητα λειτουργεί ως μηχανισμός αποφυγής . Όταν οι άνθρωποι επιδίδονται σε αυτό το είδος συμπεριφοράς, τους επιτρέπεται να παρακάμπτουν ή να αγνοούν συναισθηματικές καταστάσεις που τους κάνουν να αισθάνονται άβολα. Μερικές φορές στρέφουμε αυτές τις ίδιες ιδέες στον εαυτό μας, εσωτερικεύοντάς τις. Όταν νιώθουμε δύσκολα συναισθήματα, τα απορρίπτουμε και τα αρνούμαστε.

Η τοξική θετικότητα μπορεί να οδηγήσει σε συναισθήματα ανεπάρκειας και αναξιότητας. Όσο ακούτε ότι πρέπει να είστε θετικοί, αρχίζετε να νιώθετε ότι δεν είστε αρκετά καλοί εάν δεν είστε συνεχώς σε καλή διάθεση.

Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε εξάντληση. Το να βγάζετε προς τα έξω ένα χαρούμενο ή γενναίο εαυτό χωρίς να το αισθάνεστε, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική και συναισθηματική σας υγεία.

Πώς να αποφύγετε την τοξική θετικότητα

Εάν αναγνωρίζετε τοξικά θετικές συμπεριφορές στον εαυτό σας, υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να υιοθετήσετε μια πιο υγιή και υποστηρικτική προσέγγιση. Μερικές ιδέες είναι να:

Αναπτύξετε τη νοοτροπία «είναι εντάξει να μην είσαι εντάξει». Αντί να έχετε την άποψη ότι είναι κακό ή λάθος να έχετε αρνητικά συναισθήματα, αποδεχτείτε ότι δεν είναι ρεαλιστικό να είστε εντάξει όλη την ώρα. Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι αν κάποιος δεν αισθάνεται καλά, αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό και αποδεκτό.

Διαχειριστείτε τα αρνητικά σας συναισθήματα, αλλά μην τα αρνηθείτε. Τα αρνητικά συναισθήματα μπορούν να προκαλέσουν άγχος όταν δεν ελέγχονται. Αλλά μπορούν επίσης να παρέχουν σημαντικές πληροφορίες που ίσως να οδηγήσουν σε ευεργετικές αλλαγές στη ζωή σας.

Εστιάσετε στο να ακούτε τους άλλους και να δείχνετε υποστήριξη. Όταν κάποιος εκφράζει ένα δύσκολο συναίσθημα, μην του δώσετε με μια κλισέ, επιφανειακή, θετική απάντηση. Αντίθετα, επιβεβαιώστε τον ότι αυτό που νιώθει είναι φυσιολογικό και είστε εκεί για να τον ακούσετε.

Εάν κάποιος που γνωρίζετε έχει την τάση να ανταποκρίνεται στα αρνητικά σας συναισθήματα με δηλώσεις που δεν είναι υποστηρικτικές ή συναισθηματικά επικυρωτικές, ορισμένοι τρόποι με τους οποίους θα μπορούσατε να ανταποκριθείτε στην τοξική θετικότητα περιλαμβάνουν τα εξής:

Να είστε ρεαλιστές για αυτό που νιώθετε. Όταν αντιμετωπίζετε μια δύσκολη κατάσταση, είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε άγχος, ανησυχία ή ακόμα και φόβο. Μην περιμένετε πολλά από τον εαυτό σας. Εξασκηθείτε στη φροντίδα του εαυτού σας και εργαστείτε για τη λήψη μέτρων που μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της κατάστασής σας.

Μην φοβάστε να αμφισβητήσετε ένα άτομο που είναι τοξικά θετικό. Ενώ η πρόκληση αυτού του τύπου απάντησης μπορεί να είναι άβολη, η αντιμετώπιση της προσέγγισης του ατόμου, του παρέχει την ευκαιρία να αναπτυχθεί. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο εάν αντιμετωπίζετε τοξική θετικότητα στην εργασία, βοηθώντας τους ηγέτες να αξιολογήσουν τον αντίκτυπο των δηλώσεων και των πράξεών τους.

Να ξέρετε ότι είναι εντάξει να αισθάνεστε περισσότερα από ένα πράγματα. Εάν αντιμετωπίζετε μια πρόκληση, είναι πιθανό να αισθάνεστε αγχωμένοι για το μέλλον και, ταυτόχρονα, να ελπίζετε ότι θα πετύχετε. Τα συναισθήματά σας μπορεί να είναι τόσο περίπλοκα όσο και η ίδια η κατάσταση.

Η τοξική θετικότητα είναι συχνά ανεπαίσθητη και πολλοί από εμάς έχουμε εμπλακεί σε αυτό το είδος σκέψης έως ένα βαθμό. Μαθαίνοντας να το αναγνωρίζετε, ωστόσο, μπορείτε να απαλλαγείτε καλύτερα από αυτόν τον τύπο σκέψης και να παρέχετε (αλλά και να λαμβάνετε) πιο αυθεντική υποστήριξη όταν περνάτε κάτι που δεν είναι εύκολο.

Αρχίστε να παρατηρείτε τοξικές δηλώσεις και προσπαθήστε να αφήσετε τον εαυτό σας και τους άλλους να νιώσουν τα συναισθήματά σας—τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά.

Η θετική σκέψη είναι κάτι το υγιές, αλλά μια συνθήκη διαρκούς θετικότητας είναι ανέφικτη.

Εάν παλεύετε με την τοξική θετικότητα, θυμηθείτε ότι όλοι έχουμε σκαμπανεβάσματα. Υγιής θετικότητα σημαίνει να αφήνεις χώρο, τόσο για την πραγματικότητα, όσο και για την ελπίδα. Η επεξεργασία και η αξιοποίηση όλων των συναισθημάτων οδηγούν σε έναν υγιέστερο νου.

Βιβλιογραφία/Πηγές:

verywellmind.com/what-is-toxic-positivity-5093958
positivepsychology.com/toxic-positivity-in-psychology/
psychologytoday.com/intl/basics/toxic-positivity
Toxic Positivity: Keeping It Real in a World Obsessed with Being Happy Kindle Edition
By Whitney Goodman (goodreads.com/book/show/58082233-toxic-positivity)