Στις περισσότερες περιπτώσεις σωματικών & ψυχικών ασθενειών είναι η ασυνείδητη ενοχή που λειτουργεί ως βασικός αιτιολογικός κι εκλυτικός παράγοντας της αρρώστιας. Ασυνείδητη ενοχή είναι η ενοχή για κάτι που στο παρελθόν έκανε κάποιος, το οποίο εναντιώνεται στον πανανθρώπινο καθολικό συνειδησιακό κώδικα. Κάποτε, ίσως και να πόνεσε –ίσως και όχι- γι’ αυτήν του την εναντίωση στις επιταγές της συνείδησής του.

Προχθές ένας θεραπευόμενός μου εξαιρετικά λειτουργικός ως επαγγελματίας, έξυπνος κι αποτελεσματικός άνθρωπος, σύζυγος και πατέρας δύο παιδιών, μου έλεγε, μόλις είχε επιστρέψει από τις διακοπές του στην επαρχία όπου ήταν το πατρικό του σπίτι:

Είχα ένα τεράστιο, ανεξήγητο άγχος. Προσπαθούσα για χρόνια να γίνω μητέρα, και τώρα, μετά από πολλές προσπάθειες επιτέλους τα κατάφερα να μείνω έγκυος! Αλλά αντί να χαρώ, πλημμύρισε ξαφνικά η ζωή μου από άγχος! Η ζωή μου και ο ύπνος μου έγινε ένα μαρτύριο… Υπέφερα γιατί ανησυχούσα συνεχώς μήπως πάει κάτι στραβά με την εγκυμοσύνη μου.

Από τότε που ήμουν πολύ μικρό παιδί θυμάμαι τη μάνα μου να με θεωρεί πολύ όμορφο. Θαύμαζε την εξωτερική μου ομορφιά και ήταν περήφανη που έχει ένα όμορφο αγόρι. Αντίθετα, διαλαλούσε σε μένα και στις φίλες της, πως, επειδή, όπως κι εκείνη, δεν ήμουν καθόλου καλός στην αριθμητική κι αργότερα στα μαθηματικά, δεν ήμουν έξυπνος.

Έχουμε την ψευδαίσθηση πως εξαρτιόμαστε από τους άλλους ανθρώπους σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ αυτόν στον οποίο πραγματικά συμβαίνει. Οι άλλοι ασκούν εξουσία κι επιρροή πάνω μας στον βαθμό που εμείς οι ίδιοι είμαστε προσκολλημένοι στους φόβους και τα ψυχικά μας συμπλέγματα.