Ακρόαση άρθρου......

Αδιαμφισβήτητο θεωρείται το γεγονός  πως  ζούμε σε μια εποχή, όπου τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν κατακλύσει την καθημερινότητά μας. Υπάρχουν τουλάχιστον εφτά  "σελίδες" μέσω  των οποίων μπορείς να αναπτύξεις  ένα είδος  διαπροσωπικών σχέσεων  ή να θεωρείς πως "συντηρείς" τις ήδη υπάρχουσες  φιλίες  ή ερωτικούς δεσμούς.

Σε ποιο βαθμό όμως αυτό συμβαίνει και κατά πόσο βλάπτει την ψυχική μας υγεία αποτελεί  ένα άλλο διαφορετικό κεφάλαιο. Στο συγκεκριμένο άρθρο θα βασιστούμε στην πρώτη κατηγορία. Δηλαδή την επαφή αγνώστων.

Γιατί δημιουργούμε σχέσεις με αγνώστους στα κοινωνικά δίκτυα

Οι λόγοι, για τους οποίους ο καθένας επιλέγει να δημιουργήσει μια τέτοιου είδους σχέση, ποικίλουν. Πρώτον, υπάρχει η ψευδής  εντύπωση πως ο "χωρισμός" θα είναι  πιο εύκολος, αφού δε δημιουργούν, σύμφωνα με τη γνώμη τους, ένα είδος δεσμευτικής σχέσης. Έχουν έντονη πεποίθηση πως μια τέτοιου είδους επαφή, μπορεί να διακοπεί με το πάτημα ενός κουμπιού. Όμως στην πράξη παρατηρείται έντονη η δυσκολία να αποχωριστείς κάποιον με τον οποίο έχεις μοιραστεί ώρες συζήτησης κι έχεις εκμυστηρευτεί πτυχές της ζωής σου.

Επιπλέον, μπορούμε να αναφέρουμε πως όλοι, μέσα από μία οθόνη νιώθουν ένα είδος ασφάλειας αναφορικά με το πώς θα προσεγγίσουν κάποιον και ακόμα τι θα του πουν. Δηλαδή, το ζήτημα της ντροπής δεν είναι παρόν. Ο άνθρωπος εκ φύσεως δεν αντέχει την αποδοκιμασία επομένως βρίσκει τρόπους με τους οποίους θα εκτεθεί όσο το δυνατό λιγότερο. Στο συγκεκριμένο σημείο, γίνεται φανερή και η έννοια της ματαίωσης. Το υποκείμενο, θα χρησιμοποιήσει μια συσκευή για να προσεγγίσει κάποιον, θεωρώντας πως αν αρνηθεί τότε η απογοήτευση θα είναι φανερή σε μικρότερο βαθμό.

Επιπροσθέτως, δημιουργώντας μια εικονική σχέση, σημαίνει πως τα στάδια της γνωριμίας συμβαίνουν διαδικτυακά και ουσιαστικά με πληθώρα μηνυμάτων. Σχετικά με αυτό η ανάγκη άμεσης επαφής, κανονίζοντας  μια έξοδο, φθίνει. Ο βασικός  λόγος  συνάντησης, που αποτελεί  η γνώση περισσότερων πληροφοριών για το άτομο με το οποίο είσαι σε επαφή,  έχει επιτευχθεί από τα πρώτα ακόμα στάδια, για να κρατηθεί το ενδιαφέρον ζωντανό.  Δηλαδή, μιλάμε για ραγδαία βήματα που βλάπτουν παρά εξυπηρετούν τη σχέση.

Συλλήβδην, έχοντας εξαντλήσει πληθώρα θεμάτων και αποκτήσει ο ένας για τον άλλο πολλές πληροφορίες νιώθουν ότι δεν υπάρχει πλέον κάτι να περιμένουν. Το ενδιαφέρον χάνεται και η "σχέση" σταδιακά διακόπτεται. Σε άλλες περιπτώσεις, όμως η ταχύτατη γνωριμία μπορεί να οδηγήσει σε άλλου είδους αποτελέσματα. Η άμεση επαφή πλέον μπορεί να αποσκοπεί σε άλλες ανάγκες του υποκειμένου. Βασικότερη αποτελεί το σεξουαλικό κομμάτι, το οποίο λείπει ώστε να συμπληρωθεί η υποτυπώδης σχέση που έχει δημιουργηθεί πίσω από δύο οθόνες. Επομένως, τα αποτελέσματα είναι κοινά, καθώς οδηγούν στον τερματισμό της επαφής.

Διαδικτυακές σχέσεις και φόβος

Βασικός παράγοντας που μια σχέση μπορεί να παραμείνει εικονική, είναι και ο φόβος. Ο φόβος για τον άγνωστο που κρύβεται πίσω από τη διακοσμημένη με εντυπωσιακές φωτογραφίες του, συνομιλία. Βιώνοντας δύσκολες εποχές, που χαρακτηρίζονται από περιστατικά βίας και εξαπάτησης είναι λογικό να είναι επιφυλακτικοί αναφορικά με μία συνάντηση. Είναι αναγκαίο όμως, να εστιάσουμε στον λόγο που ξεκινά μια τέτοιου είδους σχέση παρά τους κινδύνους. Αυτός, δεν είναι άλλος από την μοναξιά που χαρακτηρίζει τις σύγχρονες κοινωνίες.

Παρατηρούμε λοιπόν πως εκκίνηση για τη δημιουργία τέτοιων συμπεριφορών αποτελούν κυρίως εσωτερικά αίτια. Η ανάγκη για επαφή, για συντροφιά, ο φόβος  της μοναξιάς. Τα στοιχεία αυτά, δηλώνουν πως το άτομο, οφείλει να δυναμώσει εσωτερικά.

Να μπορεί να εξωτερικεύει τα συναισθήματα του και να οδηγηθεί σε μια ειλικρινή και αληθινή σχέση. Ακόμα, να κατανοήσει  το πόσο το βλάπτει ψυχικά μια τέτοιου είδους κατάσταση. Η αγωνία και η ανάγκη για επαφή που μπορεί να είναι από τη μία μόνο πλευρά μπορεί να δράσουν καταλυτικά στον ψυχικό κόσμο του ατόμου, δημιουργώντας προβλήματα και σε άλλους τομείς της ζωής του. Συμπερασματικά, καταλήγουμε σε αυτό που ο τίτλος αναφέρει. Πως τέτοιου είδους σχέσεις είναι σαν δίχτυα στα οποία μέσα μπλεκόμαστε και θα χρειαστούμε την κατάλληλη βοήθεια για να ξεφύγουμε.

4ος Κύκλος Αυτροβελτίωσης από το PSYCHOLOGY.GR
3 Ημέρες, 6 διαδικτυακά βιωματικά εργαστήρια. Γενική είσοδος: 25 ευρώ, για εγγραφές έως 31 Μαρτίου 2024

Παραπάνω, ασχοληθήκαμε με τη δημιουργία διαδικτυακών σχέσεων. Άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι, έρχονται σε επαφή μέσα από διάφορα κοινωνικά δίκτυα, δημιουργούν επαφές και χτίζουν ένα είδος "δεσμού".

Τι συμβαίνει, όμως, με όσους ήδη γνωρίζονται; Συντηρούν και βελτιώνουν την ήδη υπάρχουσα σχέση τους ή τελικά παγιδεύονται σε μια απρόσωπη επαφή;

Η συναισθηματική εμπλοκή

Αρχικά, θα ήταν ωφέλιμο να αναφέρουμε πως στην περίπτωση της διατήρησης μίας υπάρχουσας σχέσης, τα συναισθήματα είναι εντονότερα, αφού τα άτομα συνήθιζαν να έχουν μια άμεση επαφή. Αυτό συμβαίνει, διότι υπήρξε γνωριμία, επομένως, η συναισθηματική εμπλοκή είναι παρούσα. Χρησιμοποιώντας τη φράση συναισθηματική εμπλοκή, θα μπορούσαμε να αναφερόμαστε στην ύπαρξη φιλικών είτε ερωτικών συναισθημάτων. Είναι εύκολο λοιπόν να καταλήξουμε στο γεγονός, πως η "απόρριψη" που μπορεί να βιώσει ο ένας εκ των δύο, από τη μη επιδίωξη συνάντησης, είναι πολύ μεγαλύτερη.

Ο φόβος

Στην περίπτωση αυτή, ακόμα, δεν υπάρχει ο φόβος για τον οποίο κάναμε λόγο παραπάνω. Το υποκείμενο, γνωρίζει ακριβώς ποιος κρύβεται πίσω απ’ την άλλη οθόνη και δε μοιράζεται σκέψεις και αγωνίες με κάποιον εντελώς άγνωστο. Οι αιτίες είναι διαφορετικές.

Φιλία ή ερωτική σχέση

Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ο ένας εκ των δύο να είναι ψυχικά ανέτοιμος να προχωρήσει σε κάποιου είδους συνάντηση. Ίσως είναι συναισθηματικά μπερδεμένος και ανίκανος να συνειδητοποιήσει τι ακριβώς ζητά απ’ τον άλλο. Συγκεκριμένα, μπορεί να διχάζεται ανάμεσα στην ανάγκη για φιλία και ύπαρξη του άλλου στη ζωή του και στη δημιουργία ερωτικής σχέσης.

Η απώλεια της σχέσης

Άστο γι’ αύριο! Ξεπερνώντας την αναβλητικότητα στο χώρο εργασίας
Το διαδικτυακό σεμινάριο διοργανώνεται από το PSYCHOLOGY.GR, με εισηγήτρια την ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, Άρτεμις Αντωνίου.

Αναπτύσσοντας μια σχέση στενής επαφής και συνδέοντας ο ένας την καθημερινότητα του με τον άλλο είναι δύσκολο να ζήσουν με την έλλειψη. Σταδιακά η επαφή αποκτά τη μορφή συνήθειας που όταν εκλείψει κάνει την εμφάνιση της η έννοια της απώλειας. Η απώλεια είναι δυσβάσταχτη και ενοχλεί και τους δύο για διαφορετικούς λόγους. Στο ένα άκρο, έχουμε το άτομο που έχει επίγνωση των συναισθημάτων του και θέλει να κρατήσει μια επαφή έχοντας την ελπίδα πως τελικά μπορεί να δημιουργηθεί σχέση. Στο άλλο άκρο έχουμε ανάμεικτα συναισθήματα που κάνουν τη σχέση δυσλειτουργική και για τα δυο μέλη.

Αναφορικά με αυτό, δεν είναι δυνατό να παραβλέπουμε πως ο δεύτερος μπορεί να συνεχίζει την επαφή επειδή βρίσκεται σε δύσκολη θέση και ντρέπεται να τη διακόψει. Η ανικανότητα έκφρασης των αρνητικών συναισθημάτων του είναι ο ιστός, στον οποίο μπλέκεται. Είναι λογικό λοιπόν, να καταλήγουμε πως τέτοιου είδους συμπεριφορές προκαλούν μόνο σύγχυση. Ο καθένας μπαίνει σε μια διαδικασία ατέρμονης προσπάθειας να εξηγήσει όσα συμβαίνουν γύρω του. Η διαδικασία αυτή, φθείρει. Ο ένας αναρωτιέται για το κατά πόσο αξίζει η προσπάθεια και η συναισθηματική εξάντληση του και ο άλλος για την ποιότητα και το βάθος των συναισθημάτων του.

Η επίδραση στον ψυχικό μας κόσμο

Συμπερασματικά, οι εποχές έχουν διαφοροποιηθεί από εκείνες που συνήθιζαν να παρουσιάζουν σε ιστορίες τους οι γονείς και παππούδες μας. Οι βόλτες με συζήτηση και γνωριμία έδωσαν τη θέση τους σε κινητά. Κάρτες επικοινωνίας έχουν τη δυνατότητα να μας απασχολούν για πολύ καιρό και να παρεμποδίζουν την άμεση επαφή.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν υπάρχει σωστό και λάθος.

Ο καθένας οφείλει να πράττει με βάση τα δικά του ιδανικά και να συνεχίζει μέχρι εκεί, όπου δε βλάπτεται ο δικός του ψυχισμός.

Ακόμα είναι αναγκαίο να σέβεται και τις επιθυμίες του άλλου. Ίσως η εξωτερίκευση των συναισθημάτων να είναι από μόνη της μία πιθανή λύση, αφού δεν είναι δυνατό να καταλάβουμε τα όσα ο άλλος μπορεί να νιώθει, θετικά και αρνητικά.

Η ανάγκη για επικοινωνία, η μοναξιά, η αποξένωση, οι πολλές ώρες δουλειάς, έρχονται πάλι στο προσκήνιο. Κλείνοντας, ο άνθρωπος έχει την ανάγκη για επικοινωνία, αλλά δεν εστιάζει στο πώς μπορεί να γίνει σωστότερη και να φέρει ουσιαστικά αποτελέσματα.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Καλλιόπη Βούρου

kalliopi vourouΕξωτερική συνεργάτιδα - Αρθρογράφος του Psychology.gr
Απόφοιτη του τομέα Ψυχολογίας του τμήματος Φ.Π.Ψ.

Ασκούμενη στο κέντρο: Άερτον.