Ακρόαση άρθρου......Η Ψυχολογία της Υγείας είναι κλάδος της Εφαρμοσμένης Ψυχολογίας, που μελετά την αλληλεπίδραση ψυχολογικών, βιολογικών και κοινωνικών παραγόντων και πώς αυτοί σχετίζονται με την υγεία ή την ασθένεια. Ασπάζεται λοιπόν το βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο, που αναγνωρίζει αυτή ακριβώς την αλληλεπίδραση, σε αντίθεση με το παραδοσιακό βιοϊατρικό μοντέλο, που ασχολούνταν μόνο με τον βιολογικό παράγοντα (π.χ. γενετική, βακτήρια, βιοχημικές διεργασίες στον οργανισμό).
Για την Ψυχολογία Υγείας, υγεία δεν είναι μόνο η απουσία ασθένειας. Είναι μια γενικότερη κατάσταση ευεξίας, όπου το άτομο δεν είναι απλώς μη άρρωστο, αλλά νιώθει και λειτουργεί καλά διανοητικά, ψυχολογικά, κοινωνικά. Η άποψη αυτή συμβαδίζει με τους σύγχρονους ορισμούς για την υγεία, π.χ. από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Οι ρίζες της ψυχολογίας υγείας βρίσκονται στην Ψυχοσωματική Ιατρική και στην Κλινική Ψυχολογία. Με την πάροδο των ετών όμως αναπτύχθηκε ως ξεχωριστός κλάδος και αναγνωρίστηκε ως ερευνητική κι επαγγελματική εξειδίκευση. Ο Ψυχολόγος Υγείας συχνά συνεργάζεται με άλλους επαγγελματίες υγείας και χρειάζεται να γνωρίζει τομείς όπως Ψυχοβιολογία, Ψυχοφαρμακολογία, τη δημόσια πολιτική σε θέματα υγείας, κοινωνικούς και διατροφικούς παράγοντες και γενικά οποιαδήποτε ενδογενή ή εξωγενή επίδραση στην ανθρώπινη υγεία. Είναι λοιπόν φανερό ότι η ενασχόληση με την ψυχολογία υγείας απαιτεί πολύπλευρη γνώση, καθώς η υγεία και η ασθένεια δεν έχουν μία και μοναδική αιτία, αλλά είναι πολυπαραγοντικές.
Αυτή εξάλλου είναι και η βασική θέση της Ψυχολογίας Υγείας: ότι όλες οι ασθένειες είναι ψυχοσωματικές και γι’ αυτό απαιτούν μια βαθύτερη κατανόηση και πιο ολιστική αντιμετώπιση.
Αυτό μπορούμε να το κατανοήσουμε εύκολα αν σκεφτούμε την επίδραση του στρες στην ασθένεια: οι περισσότεροι από εμάς κατανοούμε πως όταν είμαστε στρεσαρισμένοι «πέφτουν» οι άμυνες του οργανισμού και αρρωσταίνουμε ευκολότερα. Σε βιολογικό επίπεδο το σώμα μας ανταποκρίνεται σε έναν στρεσογόνο παράγοντα με μια αλυσίδα αντιδράσεων στον οργανισμό (π.χ. έκκριση συγκεκριμένων ορμονών) με τελική συνέπεια την καταστολή του ανοσοποιητικού. Έτσι γινόμαστε πιο επιρρεπείς σε οποιοδήποτε νόσημα ή / και δυσκολευόμαστε να αναρρώσουμε. Το στρες έχει και πολλές άλλες συνέπειες στην υγεία μας, αλλά σταδιακά δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, καθώς η κακή υγεία μας κάνει να νιώθουμε πιο ανεπαρκείς, με λιγότερη αυτοπεποίθηση και τελικά με περισσότερο στρες.
Εκτός όμως από τη μελέτη και διαχείριση του στρες, ο Ψυχολόγος Υγείας μπορεί να ασχολείται με θέματα όπως:
- Τις συνήθειες και τα κίνητρα πίσω από συμπεριφορές που επηρεάζουν την υγεία. Για παράδειγμα τους παράγοντες που συμβάλουν στη διατήρηση μιας κακής συνήθειας, π.χ. το κάπνισμα, ή πώς ενθαρρύνονται και συντηρούνται καλές συνήθεις, π.χ. καλή διατροφή ή σωματική άσκηση.
- Προγράμματα πρόληψης και αγωγής υγείας. Τις διαδικασίες δηλαδή που βοηθούν τους ανθρώπους να αποκτήσουν γνώσεις και έλεγχο και να βελτιώσουν την υγεία τους.
- Διαχείριση του πόνου. Για παράδειγμα τι συμβαίνει όταν υπάρχει επίμονος πόνος χωρίς ξεκάθαρη οργανική αιτιολογία, ή πώς επιδρά η βιοανάδραση, οι μέθοδοι χαλάρωσης, η γνωσιακή-συμπεριφοριστική θεραπεία στη διαχείριση του πόνου.
- Επικοινωνία με τους επαγγελματίες υγείας. Ποιες δεξιότητες επικοινωνίας χρειάζεται να έχει ένας επαγγελματίας υγείας, πώς επιτυγχάνεται η τήρηση μιας θεραπευτικής αγωγής.
- Ψυχολογική υποστήριξη σε ασθενείς. Πώς διαχειριζόμαστε την καθημερινότητα σε χρόνιες ή σοβαρές ασθένειες, ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και βελτίωση της διάθεσης, διαχείριση συναισθημάτων, ανάπτυξη ψυχολογικών δεξιοτήτων.
Τα παραπάνω είναι μόνο ενδεικτικά, καθώς ο Ψυχολόγος Υγείας ενδιαφέρεται για μελέτη και παρέμβαση σε οποιονδήποτε παράγοντα επηρεάζει την υγεία κι ευημερία.
Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου
Τζίνα Χονδρού - Ψυχολόγος
Τζίνα Χονδρού: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology
Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:
- Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
- Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
- Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.
Ψυχολόγος - Msc στην Ψυχολογία Υγείας.
Άτομο, Ζευγάρι, Οικογένεια, Ομάδα. Συμβουλευτική - Ψυχοθεραπεία, Ψυχοεκπαίδευση.
Γνωσιακή & Συνθετική Θεραπεία.
Το Psychology.gr είναι εγκεκριμένος εκδότης στην υπηρεσία Google News. Ακολουθήστε μας για να έχετε πρόσβαση στην αρθρογραφία και άμεση ενημέρωση για έρευνες ψυχολογίας και θέματα ψυχικής υγείας: 
