Η ανοχή στις σχέσεις

Ακρόαση άρθρου......

Οι ουσιαστικές διαπροσωπικές σχέσεις, αυτές δηλαδή που δομούνται με την αμοιβαία επικοινωνία και ενσυναίσθηση δεν είναι εύκολη υπόθεση, χρειάζονται αμφίδρομη προσωπική εργασία με τον εαυτό. Είναι προφανές φαντάζομαι ότι σχέσεις τέτοιου επιπέδου δηλώνουν ότι έχουν αφήσει πίσω τους κάποιες συμπεριφορές που δυσχεραίνουν τον δεσμό.

Αφήνω πίσω μία συμπεριφορά ή μία στάση σημαίνει ότι έχει εξασθενήσει σε τέτοιο βαθμό που δεν με αγγίζει. Μία από τις συμπεριφορές που βαραίνει μία σχέση είναι και η ανοχή.

Καταρχάς είναι αναγκαίο σε αυτό το σημείο να ορίσουμε τι ακριβώς σηματοδοτεί η ανοχή. Η ανοχή είναι μία στάση η οποία εμπεριέχει συναισθήματα, σκέψεις, πεποιθήσεις. Αυτή η στάση συνήθως είναι αυτόματη, μηχανική, μία εικόνα που έχει υιοθετηθεί πολύ πιθανόν από την οικογένεια ή ένα πιο ευρύ κοινωνικό σύνολο και συντηρείται μέσω του φόβου. Το πυρηνικό χαρακτηριστικό της ανοχής είναι η σιωπή. Ανεχόμαστε μία συμπεριφορά όταν μας είναι δυσάρεστη, εκνευριστική, ενοχλητική, βίαιη (ψυχική βία, σωματική, νοητική- χειραγώγηση), πολύ πιθανόν κιόλας να διαφοροποιείται από τις αξίες μας και να προκαλεί μία εσωτερική σύγκρουση μέσα μας. Συνήθως τέτοιες συμπεριφορές είναι επαναλαμβανόμενες και διαιωνίζονται όσο ο άνθρωπος που τις δέχεται παραμένει σιωπηλός.

Κάλλιστα μπορούμε να παρομοιάσουμε την ανοχή με ένα ποτήρι νερό. Όταν φτάσει η στάθμη του νερού στο χείλος του ποτηριού σημαίνει ότι αν δεν αδειάσει και πέσει ελάχιστη ποσότητα νερού θα αρχίσει και ξεχειλίζει…  ακριβώς το ίδιο συμβαίνει και στις διαπροσωπικές σχέσεις.

Όταν κάποια συμπεριφορά είναι επαναλαμβανόμενη και προκαλεί άσχημα και δυσφορικά συναισθήματα στον δέκτη τότε πυροδοτείται η έκρηξη, σπάει η σιωπή δηλαδή και ακολουθεί η οργή. Το συναίσθημα αυτό δεν είναι τυχαίο, είναι αυτό που υπογραμμίζει τη φράση « ως εδώ, δεν πάει άλλο», χαρακτηρίζει επίσης την παθητική υπομονή, την έλλειψη θάρρους και αυτοεκτίμησης.

Ας θέσουμε ένα παράδειγμα για να γίνει περισσότερο κατανοητό. Ας φανταστούμε ένα ζευγάρι που έχουν τρία χρόνια σχέση και είναι στα 35 τους χρόνια και οι δύο. Εδώ και ένα χρόνο ο άντρας έχει μία προσβλητική συμπεριφορά προς τη σύντροφό του, την μειώνει, της δίνει εντολές και της λέει ψέματα. Η σύντροφος φοβάται να μιλήσει και να οριοθετηθεί φοβούμενη ότι ίσως χωρίσουν, ίσως πάρουν χειρότερη τροπή οι τάσεις αυτές, ίσως τον έχει ανάγκη επειδή δεν δουλεύει, ίσως διάφορα ακόμη. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο άντρας δεν αντιμετωπίζει κάποια δυσκολία και συνεχίζει να επαναλαμβάνει το ίδιο μοτίβο συμπεριφοράς. Αντίθετα η γυναίκα λόγω του φόβου της δυσφορεί και μόνο στην ιδέα να μιλήσει και να βάλει τα όριά της. Μία τέτοια συνθήκη είναι ένας φαύλος κύκλος που θα συνεχίσει να γίνεται μέχρι να ειπωθεί αυτό που πραγματικά συμβαίνει στη σχέση. Στο συγκεκριμένο παράδειγμα η ανοχή της γυναίκας ενισχύει την συμπεριφορά του άντρα με αποτέλεσμα να του δίνει διπλό μήνυμα καθώς συγχέεται η αποδοχή με την ανοχή. Και ο άντρας με τη σειρά του αντιλαμβάνεται τη γυναίκα ως ένα αντικείμενο.

Φαντάζομαι ότι όλοι μας λίγο ή πολύ έχουμε ανεχτεί μία συμπεριφορά που μας αφήνει μία πικρή αίσθηση θύματος ή κάποια ανεπιθύμητα συναισθήματα και σκέψεις. Αυτό που έβαλε τέλος στην ανοχή μας ήταν τόσο μία πιο ενεργητική στάση όσο και η ανάγκη ότι θέλουμε να αναλάβουμε την ευθύνη μας και επιθυμούμε να θέσουμε όρια που διευκολύνουν την προσωπική μας εξέλιξη.

Θεωρώ ότι το θάρρος για επικοινωνία και η ιδέα ότι « αξίζω την αγάπη» είναι τα κλειδιά για τον απεγκλωβισμό.