Αριστοτέλης (384 - 322 π.Χ.) Ο μεγάλος ρεαλιστής

Αν και το γνωμικό ''Γνώθι σαυτόν'' αποδόθηκε στον παλιο Θαλή πριν συνδεθεί με το όνομα του Σωκράτη, αν και η εικοτολογία γύρω από την ψυχή, τη σύστασή της και την κίνησή της ήταν διαδεδομένη ανάμεσα στους προσωποκεντρικούς φιλοσόφους και απόκτησε εύρος και βάθος με τον Πλάτωνα, ο Σταγειρίτης, ο μεγαλύτερος πιθανόν συνθετικός νους της αρχαιότητας, αν όχι όλων των εποχών, ήταν εκείνος που έγραψε την πρώτη πραγματεία στην ψυχολογία, η οποία είναι γνωστή με τον λατινικό της τίτλο De Anima (Περί ψυχής).

Τα κορίτσια θαυμάζουμε και εκτιμάμε τον πατέρα μας. Στα μάτια μας είναι δυνατός και είναι ο μόνος που ξέρει και μπορεί να μας φροντίσει. Αντιπροσωπεύει για εμάς τον τρόπο που ένας άνδρας πρέπει να αντιδράει και να μας συμπεριφέρεται. Η σχέση του κοριτσιού με τον πατέρα του και το πόσο αυτή καθορίζει τη σεξουαλικότητα της και τις μετέπειτα ερωτικές επιλογές της είναι ένα θέμα που έχει συζητηθεί πολύ. 

Ελβετός ψυχίατρος και ψυχολόγος, εισηγητής της αναλυτικής ψυχολογίας. Διατύπωσε για πρώτη φορά σημαντικές ψυχολογικές έννοιες, όπως «αρχέτυπο», «συλλογικό ασυνείδητο», «σύμπλεγμα», «εσωστρέφεια»
και «εξωστρέφεια».

Θα ξεκινήσω αναφέροντας τη θέση της Collete Soler, που αναφέρει πως ο όρος κατάθλιψη στον ενικό αριθμό δεν υφίσταται, γιατί είναι αδύνατο να περιγράψουμε τύπους κατάθλιψης που να έχουν κάποια συνεκτικότητα. Μπορούμε όμως να μιλάμε για καταθλιπτικές καταστάσεις με παραλλαγές.

Έτσι, το άτομο δε χάνει την υποκειμενικότητά του και ταυτόχρονα διατηρείται η προσωπική ιστορία του καθενός και μέσα σε αυτή και τα αίτια της καταθλιπτικής κατάστασης.

Είτε από τη θέση του θεατή είτε από τη θέση του δημιουργού η τέχνη ήταν ανέκαθεν όχι μόνον το μέσον αποτύπωσης και έκφρασης των βαθύτερων σκέψεων και επιθυμιών αλλά και ένα όχημα φαντασίας που έδινε πρόσβαση σε άλλες πραγματικότητες και απόκρυφα συναισθήματα.

Η Διαταραχή Πολλαπλών Προσωπικοτήτων περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Νευρολόγο Jean-Martin Charcot, τον 19ο αιώνα, όπου αργότερα περιγράφηκε εκτενέστερα από ειδικούς επιστήμονες όπως, τον Sigmund Freud, τον Alfred Binet και τον William James.

Παρά τις διαφορές μεταξύ διάφορων τεχνικών, μεθόδων και θεωριών, όλες οι μορφές ψυχοθεραπείας έχουν μερικά κοινά στοιχεία:

Νυχτερινοί εφιάλτες στα παιδιά. Κατά περιόδους τα παιδιά μπορεί να ταλαιπωρούνται από εφιάλτες, με αποτέλεσμα είτε να ξυπνούν τρομαγμένα κατά τη διάρκεια της νύχτας είτε να φοβούνται να ξαπλώσουν το βράδυ στο κρεβάτι τους και να κοιμηθούν. Όπως και στους ενήλικες έτσι και στα παιδιά τα όνειρα και οι εφιάλτες έχουν ιδιαίτερη σημασία και αντικατοπτρίζουν πτυχές της ψυχοσυναισθηματικής μας κατάστασης.

Η ειδική (ή, όπως ονομαζόταν παλιότερα, «απλή») φοβία είναι ένας μη ρεαλιστικός φόβος για ένα συγκεκριμένο ερέθισμα.

Οι δύο έννοιες που απασχολούν το παρόν άρθρο δεν είναι ούτε καθαρά φιλοσοφικές, αλλά ούτε και ψυχολογικές. Απαντούν στο καθημερινό λεξιλόγιο όλων των ανθρώπων και η σημασία τους θεωρείται αυτονόητη.

Όλοι οι άνθρωποι, κάποιοι σε μεγαλύτερο και κάποιοι σε μικρότερο βαθμό, αναγνωρίζουν τί είναι αυτό που τους λείπει, είτε σε πρακτικό είτε σε συναισθηματικό επίπεδο.

Στις 19 Ιουλίου του 1938 ο Salvador Dali συναντήθηκε με τον πατέρα της ψυχανάλυσης Sigmund Freud στο σπίτι του δεύτερου στο Λονδίνο, αφού είχε επισκεφτεί πολλές φορές τη Βιέννη προσπαθώντας να τον συναντήσει και αφού – όπως γράφει ο ίδιος στην αυτοβιογραφία του- είχε κάνει μαζί του πολλές φανταστικές συζητήσεις “στο δωμάτιό του, στο Hotel Sacher”.

Ο Freud θεωρούσε ότι ως επί το πλείστον η απώλεια μνήμης στην καθημερινή ζωή προκύπτει εξαιτίας της απώθησης. Η απώθηση είναι ένας μηχανισμός άμυνας ο οποίος προστατεύει τα άτομα και τα βοηθά να μην έρθουν αντιμέτωπα με μνήμες που θα ήτα συναισθηματικά ενοχλητικές ή τραυματικές.

Για να κατανοηθεί πλήρως η έννοια της ερμηνείας των ονείρων σύμφωνα με την ψυχανάλυση, θα πρέπει προηγουμένως να γίνει μια αναδρομή στο έργο του Σίγκμουντ Φρόιντ και συγκεκριμένα στην μελέτη του ασυνειδήτου και της ψυχικής δομής του ατόμου, η οποία εισήχθη για τη θεραπεία των νευρωτικών ασθενών.

Ο Φρόυντ έβλεπε τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου ως έναν διαρκή αγώνα των ενστίκτων (Instincts - Instinkt) ή των ενορμήσεων (Drive - Trieb). Το 1920 στο βιβλίο του «Πέρα από την αρχή της ηδονής» υποστήριξε την ύπαρξη στον ψυχικό κόσμο του ανθρώπου ενός ενστίκτου, που οδηγεί στον θάνατο.

Λαμβάνοντας υπόψιν τις εξελίξεις αναφορικά με την έξαρση της πανδημίας και σε συντονισμό με τις υποδείξεις του Υπουργείου Υγείας για τον περιορισμό και έλεγχο της αύξησης των κρουσμάτων, σας ενημερώνουμε ότι το Ετήσιο Εισαγωγικό Σεμινάριο στην Ψυχαναλυτική Σκέψη και Πρακτική για το εκπαιδευτικό έτος 2021-2022 θα πραγματοποιηθεί μέσω διαδικτύου.

Γίνε το όνειρο σου! Δώσε του μορφή!
Προσκαλεί τον θεραπευόμενο ο θεραπευτής της Gestalt. Η Φροϋδική θεωρία εισήγαγε την έννοια του υποσυνείδητου και μας έδωσε την πληροφορία ότι κατά τη διάρκεια του ύπνου το υποσυνείδητο σκέπτεται με σύμβολα.

Η συστηματική απευαισθητοποίηση και η θεραπεία παρατεταμένης έκθεσης ανήκουν σε μια γενική προσέγγιση της κλινικής ψυχολογίας που είναι γνωστή ως θεραπεία συμπεριφοράς.

Οι ρίζες της συμβουλευτικής και της ψυχοθεραπείας βρίσκονται στις αρχές του 18ου αιώνα. H διαχείριση των προβλημάτων μέχρι αυτή την περίοδο αυτή γίνεται μέσω μιας θρησκευτικής οπτικής.

Η δημιουργικότητα δεν παραπέμπει αποκλειστικά στη δημιουργία ενός έργου τέχνης. Ο Άγγλος παιδίατρος και ψυχαναλυτής Donald Winnicott διαχώριζε το «να ζει δημιουργικά» κάποιος από το να είναι «καλλιτεχνικά δημιουργικός». Όπως λέει ο ίδιος «Πρόκειται πρωτίστως για έναν δημιουργικό τρόπο, που δίνει στο άτομο την αίσθηση ότι η ζωή αξίζει τον κόπο να την ζεις».

Η δοκιμασία για μιας πρώτης τάξεως ευφυΐα είναι η ικανότητα να συγκρατείς δύο αντίθετες ιδέες στο μυαλό, ταυτόχρονα (F.Fitzgerald)
Η διπολική σκέψη αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα με βάση τη διχοτόμηση. Η διευθέτηση του εσωτερικού μας κόσμου στηρίζεται στη διχοτόμηση. Η αποτελεσματική λειτουργία της επομένως, αποτελεί προαπαιτούμενο της μεταγενέστερης απαρτίωσης και θεμέλιο της κριτικής λειτουργίας της νόησης.