Ακρόαση άρθρου......

Μια από τις συνηθέστερες και πιο έντονες ανησυχίες των γονέων είναι η σωματική ανάπτυξη και υγεία των παιδιών τους, την οποία παρατηρούν και εξετάζουν ανάλογα με τη ποσότητα και ποιότητα του φαγητού που αυτά τρώνε. Συνήθως, όμως αυτό μπορεί να γίνει μια καλοβαλμένη παγίδα την οποία οι ίδιοι οι γονείς θέτουν στον εαυτό τους.

Άραγε όλη αυτή η ανησυχία είναι δικαιολογημένη και κατ’ επέκταση εποικοδομητική τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά;

Κανείς δεν θα διαφωνούσε στο γεγονός ότι σήμερα τα παιδιά μας κατακλύζονται από χιλιάδες στρεσσογόνους παράγοντες οι οποίοι ασκούν άμεση επίδραση στη ψυχοσύνθεση τους. Ανάμεσα στους τομείς που υπάγονται στη σφαίρα της σωματικής και ψυχικής υγείας ενός παιδιού είναι και η διάθεση του φαγητό. Ένα αγχωμένο, φοβισμένο ή θυμωμένο παιδί συνήθως σωματοποιεί το συναίσθημα του και αρνείται το φαγητό . Άλλες φορές πάλι μπορεί να χρησιμοποιήσει την ανησυχία των γονέων του μέσω του φαγητού για να τιμωρήσει ή απλά να χειριστεί τους γονείς προς όφελος του.

Αντιμετώπιση άρνησης φαγητού από το παιδί

Πως θα μπορούσαμε όμως εμείς οι γονείς να κατανοήσουμε τι είναι αυτό που προκαλεί την άρνηση φαγητού από το παιδί μας και με ποιο τρόπο θα ήταν κατάλληλο να αντιμετωπιστεί;                                                          

Η επικοινωνία με το παιδί σας ίσως αποτελεί το σημαντικότερο κλειδί για να κατανοήσετε την αιτία που του προκαλεί την μείωση της όρεξης του για φαγητό. Δείξτε ενδιαφέρον για την καθημερινότητα του και προσπαθήστε να μπείτε για λίγο στη δική του θέση και να δείτε με τα δικά του μάτια. Σίγουρα αυτό που το αγχώνει ή το φοβίζει μπορεί να σας  φανεί ανόητο ή υπερβολικό, αλλά σκεφτείτε και νιώστε το δικό του φόβο και τα δικά του συναισθήματα. Ρωτήστε και συζητήστε με το παιδί σας για το τι μπορεί να του συμβαίνει και εάν απλά αρνείται να σας μιλήσει δείξτε υπομονή. Η συχνή και καθημερινή επιβεβαίωση ότι είστε εκεί για το παιδί σας για ότι χρειαστεί σιγά σιγά θα προετοιμάσει το έδαφος για μια εις βάθος εξομολόγηση για το τι νιώθει και τι του προκαλεί αυτά τα συναισθήματα.

Διαταραχή της διατροφής της νηπιακής και πρώτης παιδικής ηλικίας

Θα ήταν εντούτοις εύλογο να αναφερθούμε σε μια συγκεκριμένη διαταραχή όσο αφορά την διατροφή των παιδιών με τον όρο διαταραχή της διατροφής της νηπιακής και πρώτης παιδικής ηλικίας. Η βασική εικόνα της διαταραχής αυτής είναι η λιγοστή λήψη τροφής με αποτέλεσμα την σημαντική απώλεια βάρους για τουλάχιστον ένα μήνα. Τα συμπτώματα αυτά δεν θα πρέπει να συσχετίζονται με γαστρεντερικές διαταραχές ή άλλες ιατρικές καταστάσεις όπως οι παθήσεις οισοφάγου ή άλλες ψυχικές διαταραχές. Η συνήθης εμφάνιση της διαταραχής αυτής είναι πριν την ηλικία των 6 ετών και μπορεί να συνεχιστεί μέχρι και την εφηβεία με τον όρο ψυχογενής ανορεξία. Η διαταραχή αυτή συνήθως χρήζει ενδονοσοκομειακής παρέμβασης και περίθαλψης που μαζί με την κατάλληλη παρέμβαση και τη συμβουλή κάποιου ειδικού, η διαταραχή αυτή μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.                                                                                           

Παρόλα αυτά τις περισσότερες φορές τα πράγματα δεν είναι τόσο σοβαρά όσο πιστεύουμε ότι είναι. Τα παιδιά ίσως χρησιμοποιήσουν το «κόλπο» του να μην φάνε για να επιτύχουν κάτι που θέλουν, χειριζόμενα την ανησυχία των γονέων.

Πρακτικές συμβουλές για την άρνηση των παιδιών για φαγητό

Υπάρχουν κάποιες απλές πρακτικές που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την συμπεριφορά των παιδιών σας κατά τη διάρκεια των γευμάτων και να μειώσουν την άρνηση τους για φαγητό:

1) Θέστε κανόνες για την ώρα του φαγητού όπως το να κάθονται όλα τα μέλη της οικογένειας στο τραπέζι ακόμη κι όταν δεν πεινάνε και θα πρέπει να φεύγουν από το τραπέζι αφού τους το επιτρέψει κάποιος από τους γονείς.

4ος Κύκλος Αυτροβελτίωσης από το PSYCHOLOGY.GR
3 Ημέρες, 6 διαδικτυακά βιωματικά εργαστήρια. Γενική είσοδος: 25 ευρώ, για εγγραφές έως 31 Μαρτίου 2024

2) Η τηλεόραση, το ραδιόφωνο και τα κινητά θα πρέπει να είναι κλειστά ενώ κατά τη διάρκεια του γεύματος τα μέλη της οικογένειας μπορούν να συζητήσουν ήρεμα και γαλήνια.

3) Εμπλέξτε τα παιδιά κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος και του σερβιρίσματος έτσι ώστε να νιώθουν χρήσιμα και αυτό με τη σειρά του συνεισφέρει στην αύξηση της όρεξης τους για το φαγητό στο οποίο βοήθησαν.

4) Πολλά παιδιά αποκλείουν τα λαχανικά και τα φρούτα από τη διατροφή τους και γκρινιάζουν κατά τα γεύματα. Ξεκινήστε το γεύμα για όλα τα μέλη με το πρώτο πιάτο το οποίο θα έχει μικρές ποσότητες με 5-8 διαφορετικά φαγητά τα οποία έμαθε να τρώει το παιδί αλλά δεν του αρέσουν. Η ποσότητα πρέπει να είναι πολύ μικρή σε σημείο που να μην αναγνωρίζεται η γεύση του (π.χ. μικροί κύβοι καρότου ή ντομάτας ή κόκκοι από αρακά κτλ). Μόνο όταν τελειώσει όλο το πρώτο πιάτο το παιδί, περνάμε στο δεύτερο πιάτο που θα έχει μια μικρή ποσότητα από το δείπνο που μαγειρέψαμε και που αρέσει στο παιδί. Εάν γίνεται αυτό συστηματικά τότε το παιδί θα μάθει να τρώει σε μικρές ποσότητες ακόμη και αυτά που δεν του αρέσουν.

5) Προγραμματίστε με ρεαλιστικό τρόπο την ημέρα σας ώστε όλη η οικογένεια να έχει χρόνο να απολαύσει το γεύμα χωρίς βιασύνη. Εάν το παιδί αργεί να τελειώσει το φαγητό του μπορείτε να βάλετε ένα χρονόμετρο και όταν τελειώσουν τα 20 λεπτά τότε δεν μπορεί να φάει τίποτα άλλο.

6) Μην του κάνετε τα χατίρια όπως να του δώσετε ένα ανθυγιεινό σνακ το απόγευμα γιατί δεν έφαγε το μεσημεριανό του. Εξηγήστε του από πριν ότι εάν δεν φάει το μεσημεριανό του τότε το μόνο πράγμα που θα δικαιούται είναι ένα φρούτο το απόγευμα μέχρι την ώρα του δείπνου.

Άστο γι’ αύριο! Ξεπερνώντας την αναβλητικότητα στο χώρο εργασίας
Το διαδικτυακό σεμινάριο διοργανώνεται από το PSYCHOLOGY.GR, με εισηγήτρια την ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, Άρτεμις Αντωνίου.

7) Μην χρησιμοποιείτε το φαγητό ως ένα μέσο επιβράβευσης του παιδιού για κάτι που έκανε σωστό ή ως τρόπο τιμωρίας επειδή ήταν άτακτο ή ανυπάκουο. Αυτό κατέχει ιδιαίτερη σημασία στο πως θα ρυθμιστεί η συμπεριφορά του παιδιού τόσο σε θέμα πειθαρχίας όσο και στη διατροφική του συνείδηση.

8) Αφιερώστε χρόνο με το παιδί σας και φτιάξτε μαζί ένα σχεδιάγραμμα στο οποίο να αναγράφεται τι είδους φαγητά του αρέσουν και ποιες μέρες μπορείτε να τα φτιάχνετε με την βοήθεια του. Για να διευρύνετε την διατροφική γκάμα του παιδιού θα μπορούσατε να το κατευθύνεται στην επιλογή των φαγητών όπως για παράδειγμα κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή θα πρέπει να υπάρχει ένα όσπριο που να του αρέσει στο πρόγραμμα του.  Η τεχνική αυτή προϋποθέτει την πιστή εφαρμογή του προγράμματος/ σχεδιαγράμματος που φτιάξατε με το παιδί ώστε να μπορέσει και το ίδιο να μπει σε μια ρουτίνα υγιεινής και σταθερής διατροφής.

«Ζωγραφίστε» το πιάτο του παιδιού σας. Φτιάξτε μια φατσούλα με το φαγητό στο πιάτο του παιδιού ή οτιδήποτε άλλο πιστεύετε ότι θα εξιτάρει την φαντασία του παιδιού σας. Αυτό συνήθως βοηθάει τα παιδιά σε μικρή ηλικία και τους δίνει κίνητρο να δοκιμάσουν ότι βρίσκεται στο πιάτο τους. 

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Βαλεντίνα Θεοδώρου - Παιδοψυχολόγος

Βαλεντίνα Θεοδώρου: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

  • Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
  • Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
  • Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Εγγεγραμμένη Σχολική Ψυχολόγος (Παιδοψυχολόγος).
Παροχή Συμβουλευτικών Υπηρεσιών σε παιδιά, γονείς, εκπαιδευτικούς.